De negentiende om negentien – lijken de getallen niet bijna magisch voor u? Voor mij was de hele speciale vrijdagavond van 19 november, die ik ondanks het koude herfstweer op de boot doorbracht, inderdaad magisch. En het was niet zomaar een boot - de (A)VOID Floating Gallery, te vinden op de Moldau onder de Spoorbrug, is een heel bijzondere en cultuurvriendelijke boot. Vrienden van Ne-Be en van de goede literatuur hebben geen speciale introductie ervan nodig. Dankzij het enthousiasme en de actieve hulp van onze dierbare vriend, schrijver, dichter en onvermoeibaar promotor van (niet alleen) vertaalde en (niet alleen) Nederlandse en Vlaamse literatuur Josef Straka en met de welwillende toestemming en steun van de eigenaar van het schip Ivo Slavík zijn hier reeds vele voordrachten en literaire avonden van Nederlandstalige auteurs zoals Alexander Münninghoff, Jaap Robben en Thomas Möhlmann gehouden, vaak in hun persoonlijke aanwezigheid.

Deze keer was het echter een beetje anders. Er was ditmaal niet sprake van één ster van de avond. Eigenlijk, nu ik erover nadenk, de ster van de avond was iedereen die aan boord kwam. Het was in feite één grote viering van een gezamenlijk werk waarvan aan het begin slechts weinigen geloofden dat het zou worden gerealiseerd of beter gezegd voltooid. Des te blijer waren we dat het gelukt was.

Toen mevrouw Irena Kozmanová, het hoofd van de vakgroep Neerlandistiek aan de Letterenfaculteit van de Karelsuniversiteit, mij in juli 2021 uitnodigde om deel te nemen aan een studentenvertaalproject van de novelle In de rij voor de nachtboot van de Vlaamse auteur Saskia de Coster (mijn rol bestond er hoofdzakelijk in om de studenten tijdens hun vertaalcolleges lastig te vallen met mijn op- en aanmerkingen), had ik nooit gedacht dat ik een paar maanden later op een echte boot zou zitten met Irena en deze derdejaarsstudenten, met de ‘echte’ Saskia de Coster, met de heer Koen Haverbeke, de diplomatieke vertegenwoordiger van Vlaanderen in de Tsjechische Republiek, met de kunstenares Magdaléna Rajchlová en met vele andere aardige mensen en dat we ons samen zouden verheugen over het feit het bovengenoemd verhaal over enkele dagen door uitgeverij Karolinum zou worden uitgegeven als geschenk voor lezers die een ander uit het Nederlands vertaalde boek in selecte boekhandels gaan kopen. En dat zelfs in een jaar waarin we 100 jaar Nederlandse studies aan de Karelsuniversiteit in Praag vieren (u kunt elders in dit jaarboek lezen over het congres dat het hoogtepunt van deze viering vormde).

De avond verliep geheel onder de regie van de studenten. Myriam Zápalová nam de rol van moderator op zich, die gaandeweg iedereen die aan het project deel had genomen met nieuwsgierige vragen kwelde. Natuurlijk werd er voorgelezen, zowel uit het origineel (wie anders dan de auteur zelf) als uit de vertaling, in beide versies: ZIJ-HIJ (hier werd de taak vervuld door Lukáš Felbr) en ZIJ-ZIJ (hier leende Tereza Nedvědová haar stem aan de verteller). Anička Holíková sprak over de valkuilen van de vertaalpraktijk, mede namens haar collega-vertalers Eva Brejchová en Barbora Genserová.

Magdaléna Rajchlová en Myriam verlichtten de stemming door uit te leggen dat het verschil tussen een ‘goede’ en een ‘uitstekende’ boekomslag te vergelijken is met het verschil tussen katoenen en kanten ondergoed, en Irena Kozmanová, dankzij wier enthousiasme iedereen (inclusief de Vlaamse vertegenwoordiging en de redacteuren Iveta Coufalová en Lenka Ščerbaničová) bereid was het onmogelijke voor het mogelijke te houden en ook meteen te doen, bekende uiteindelijk dat zelfs zijzelf nauwelijks geloofd had dat het gewaagde idee om de vertaling in boekvorm uit te geven zo‘n succes zou kunnen worden.

De dominantie van het gesproken woord op de boot werd die avond gecompenseerd door het prachtige blokfluitspel van een andere student-vertaler, Vladimír Šmejkal.

We hadden allemaal een geweldige tijd samen op de boot. Josef Straka en dhr. Slavík waren zoals altijd geweldige gastheren en de (A)VOID Floating Gallery straalde warmte en positieve energie uit in de koude nacht. Covid of geen covid...

Dus, beste vrienden, verlies alsjeblieft nooit de hoop en het geloof want wonderen gebeuren toch!!!

FOTO Literair avond ter gelegenheid van de vertaling door studenten van het boek In de rij voor de nachtboot in het Tsjechisch, 19 november 2021 ~ Van links: Jana Pellarová, Saskia de Coster, Myriam Zápalová

FOTO Hana Grohlová